Chiều 16/6, Quốc hội thảo luận ở hội trường về dự án Luật Tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên Hợp Quốc.
Tham gia thảo luận, đại biểu Nguyễn Tạo (đoàn Lâm Đồng) nhận định, vị thế của Việt Nam đã tăng rõ rệt trên trường quốc tế, trong đó có đóng góp của Lực lượng gìn giữ hoà bình Liên Hợp Quốc trong thời gian qua. Qua đó, khẳng định vai trò là một thành viên có trách nhiệm của Việt Nam trong cộng đồng quốc tế.
Giao toàn bộ hoạt động của LLGGHB cho quân đội, công an
Về đối tượng áp dụng tại Điều 2 của dự thảo, đại biểu Nguyễn Tạo cho rằng, Hiến pháp năm 2013 đã quy định rõ vai trò của lực lượng vũ trang trong việc góp phần bảo vệ hòa bình ở khu vực và trên thế giới. Do đó, ông đề xuất nên giao toàn bộ hoạt động của lực lượng gìn giữ hòa bình cho lực lượng vũ trang, như quân đội nhân dân, công an nhân dân đảm nhận.
"Tôi đề xuất, nếu được thì toàn bộ việc tổ chức hoạt động của lực lượng gìn giữ hòa bình do lực lượng vũ trang đảm nhận," đại biểu nói, đồng thời lý giải rằng, việc này sẽ đề cao vai trò của Chủ tịch nước và Hội đồng Quốc phòng - An ninh.
Đối với lực lượng dân sự gồm cán bộ, công chức, viên chức...đại biểu Tạo cho rằng, đây là đối tượng tham gia với tính chất hết sức đặc thù, thường chỉ được điều động trong một thời gian và công việc nhất định. Ông đề nghị nên thiết kế một điều riêng, quy định các vấn đề về tổ chức, chế độ chính sách cho lực lượng này và giao toàn bộ thẩm quyền quyết định cho Thủ tướng Chính phủ để đảm bảo tính linh hoạt, chủ động.
"Lực lượng dân sự tham gia hết sức cá biệt...Do đó, nên thiết kế một điều riêng, giao hẳn cho Thủ tướng Chính phủ quyết định thì sẽ phù hợp hơn và mang tính đồng bộ, thống nhất", ông phân tích.
Đại biểu Nguyễn Tạo cũng nêu nội dung đã bị "bỏ sót" trong quy trình điều động, rút lực lượng tại Điều 21 và các quy định về quản lý nhà nước tại Điều 18. Theo ông, dự thảo hiện nay chưa đề cập đầy đủ đến vai trò của Chủ tịch nước và Hội đồng Quốc phòng - An ninh, trong khi Hiến pháp đã quy định rõ đây là những người đứng đầu, thống lĩnh lực lượng vũ trang.
"Tôi tha thiết đề nghị, căn cứ Điều 88 và Điều 89 của Hiến pháp, bổ sung một khoản vào Điều 18, quy định rõ: Chủ tịch nước, Chủ tịch Hội đồng Quốc phòng - An ninh quyết định chủ trương điều chỉnh, rút lực lượng vũ trang", đại biểu Nguyễn Tạo kiến nghị.
Ngoài ra, ông cũng chỉ ra rằng Luật Tổ chức chính quyền địa phương hai cấp vừa được thông qua không có điều khoản nào quy định thẩm quyền của Chủ tịch UBND tỉnh trong việc quyết định cho khối dân sự tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình.
"Tôi tha thiết đề nghị nhóm này nên giao hẳn cho Thủ tướng Chính phủ quyết định thì sẽ phù hợp hơn và mang tính đồng bộ và thống nhất trong pháp luật", ông Tạo nói.
Đề xuất bộ tiêu chí cho LLGGHB
Nêu ý kiến thống nhất cao về sự cần thiết ban hành luật, đại biểu Nguyễn Tâm Hùng (Đoàn Bà Rịa - Vũng Tàu) cũng góp ý thêm một số nội dung để hoàn thiện dự thảo luật.
Trong đó, về nguyên tắc ra tại Điều 4, dự thảo luật đã khẳng định đúng nguyên tắc đặt dưới sự lãnh đạo tuyệt đối trực tiếp về mọi mặt của Đảng và sự thống lĩnh của Chủ tịch nước. Song để phát huy nội lực, khuyến khích sự chủ động và nâng cao tính chịu trách nhiệm trong hoạt động quân sự, dân sự quốc tế, đại biểu Hùng đề nghị, Ban soạn thảo xem xét, cân nhắc bổ sung nguyên tắc tự nguyện tham gia và có cam kết phục vụ quốc gia, dân tộc trong môi trường quốc tế.
Theo ông Hùng, quy định này không chỉ phù hợp với thông lệ của Liên Hợp Quốc mà còn giúp lực lượng được tuyển chọn, thể hiện rõ bản lĩnh chính trị, tinh thần trách nhiệm và tính chủ động cao trước những rủi ro thách thức của nhiệm vụ gìn giữ hòa bình Liên Hợp Quốc.
Về hình thức và lĩnh vực tham gia tại Điều 7, đại biểu đoàn Bà Rịa - Vũng Tàu cho rằng, quy định liệt kê các lĩnh vực tham gia là hết sức cần thiết nhưng chưa đầy đủ tính hệ thống về tiêu chuẩn, định lượng. Thực tiễn hoạt động gìn giữ hòa bình đòi hỏi lực lượng không chỉ đáp ứng về thể lực, trình độ chuyên môn mà còn cần am hiểu về pháp luật quốc tế, ngoại giao quốc phòng và văn hóa đa quốc gia.
Do đó, ông đề nghị Ban soạn thảo xem xét, cân nhắc bổ sung, giao Chính phủ thành lập quy định của bộ tiêu chí đánh giá năng lực chuyên môn theo từng lĩnh vực cụ thể như: Công binh, quân y, hậu cần, truyền thông, pháp chế, cố vấn dân sự...
"Việc chuẩn hóa tiêu chuẩn sẽ giúp quá trình tuyển chọn phù hợp và khách quan hơn", đại biểu Nguyễn Tâm Hùng góp ý.
