Theo chương trình nghị sự, sáng 16/6, Quốc hội biểu quyết thông qua Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 và Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi).
Đây là những nội dung quan trọng, mang ý nghĩa lịch sử để tạo nền tảng pháp lý cho tổ chức, hoạt động của chính quyền địa phương theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp lần đầu tiên được tổ chức ở nước ta.
Các đơn vị hành chính cấp huyện sẽ kết thúc hoạt động từ ngày 1/7 sau khi Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 và Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) có hiệu lực.
Nghiên cứu sử dụng người hoạt động không chuyên trách đến 31/5/2026
Theo báo cáo tiếp thu, chỉnh lý Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) được Chính phủ gửi các đại biểu Quốc hội, có ý kiến đề nghị cân nhắc việc chấm dứt hoạt động người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã, đồng thời đề nghị có chính sách sử dụng phù hợp đối với người hoạt động không chuyên trách trên tinh thần bảo đảm tinh gọn.
Chính phủ lý giải Nghị quyết 60 của Hội nghị Trung ương 11 khóa XIII và các kết luận của Bộ Chính trị, Ban Bí thư đã định hướng kết thúc hoạt động của người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã từ ngày 1/8.
Nhưng căn cứ Kết luận 163 của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Đảng ủy Bộ Nội vụ được giao nghiên cứu lộ trình kéo dài việc sử dụng người hoạt động không chuyên trách phù hợp với thời điểm sắp xếp lại thôn, tổ dân phố (trước ngày 31/5/2026).
Theo đó, Chính phủ đã giao Bộ Nội vụ nghiên cứu xây dựng trình Chính phủ quy định về giải quyết chế độ, chính sách đối với người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã khi chấm dứt hoạt động và nghiên cứu việc tiếp tục sử dụng người hoạt động không chuyên trách đến ngày 31/5/2026.
Đối với việc quy định cụ thể về số lượng, chức danh, mức phụ cấp của người hoạt động không chuyên trách, dự thảo Luật đã giao thẩm quyền cho HĐND cấp tỉnh, cấp xã quyết định.
Liên quan quy định về đơn vị hành chính, có ý kiến đề nghị cân nhắc giữ mô hình thành phố thuộc tỉnh và tương đương với tính chất như một đặc khu.
Tiếp tục dẫn chứng Nghị quyết 60 và các kết luận của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Chính phủ cho biết cấp có thẩm quyền đã định hướng mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Cấp tỉnh gồm tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và cấp xã gồm xã, phường, đặc khu (ở hải đảo), để thực hiện thống nhất trong cả nước.
Theo đó, dự thảo Luật thể chế hóa đầy đủ chủ trương của Đảng về tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp, không có loại hình đơn vị hành chính thành phố, thị xã thuộc cấp tỉnh.
Về tổ chức chính quyền địa phương ở các đơn vị hành chính và phân loại đơn vị hành chính, có ý kiến đề nghị quy định theo hướng mở để có thể không tổ chức HĐND ở một số địa phương.
Tiếp thu, Chính phủ chỉnh lý dự thảo Luật theo hướng tại Điều 2 quy định: "Chính quyền địa phương ở các đơn vị hành chính quy định tại khoản 1 Điều 1 của Luật này, trừ đơn vị hành chính quy định tại Điều 28 của Luật này, là cấp chính quyền địa phương gồm có HĐND và UBND".
"Quy định này tạo cơ sở pháp lý để tại các đặc khu có dân số dưới 1.000 người thì không tổ chức cấp chính quyền địa phương, UBND đặc khu là cơ quan hành chính Nhà nước do UBND cấp tỉnh quyết định thành lập, thực hiện vai trò của chính quyền địa phương tại đặc khu", Chính phủ nêu quan điểm.
Cũng trong hôm nay, Quốc hội biểu quyết thông qua Luật Việc làm (sửa đổi); Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quảng cáo; Luật Nhà giáo.
Quốc hội sẽ thảo luận ở hội trường về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về miễn, hỗ trợ học phí đối với trẻ em mầm non, học sinh phổ thông, người học chương trình giáo dục phổ thông tại các cơ sở giáo dục trong hệ thống giáo dục quốc dân; Nghị quyết của Quốc hội về phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em mẫu giáo từ 3 đến 5 tuổi Luật Tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc.
Nội dung về dự án Luật Đường sắt (sửa đổi) và chủ trương đầu tư dự án đầu tư xây dựng đường vành đai 4 TP.HCM được thảo luận tại tổ trong cuối phiên làm việc buổi chiều.
